Kiti cha UPDP chayeyuka, utata wazidi Zanzibar

Mwenyekiti wa ZEC, Jecha Salim Jecha 

By Fidelis Butahe na Haji Mtumwa,  Mwananchi 

Zanzibar. Ofisa mdhamini wa Tume ya Uchaguzi Zanzibar (ZEC), Ali Mohammed Dadi amesema mshindi wa uwakilishi katika Jimbo la Ziwani ni Suleiman Ali wa CCM na si Asaa Hamad wa UPDP aliyetangazwa awali.

Dadi kutoka ofisi ndogo ya Pemba alisema jana kuwa msimamizi wa uchaguzi katika Wilaya ya Chakechake, Othman Hamisi alikosea wakati wa kujaza karatasi ya matokeo ya mshindi wa jimbo hilo.

“Nimezungumza naye na amesema kwamba alitoa ufafanuzi kuwa walifanya makosa katika kuandika matokeo, hivyo aliyeshinda ni mgombea wa CCM,” alisema.

Katika karatasi hiyo ya matokeo iliyokuwa imebandikwa ukutani, Asaa Ali Hamad alionekana kuwa amepata kura 221 dhidi ya 121 za mgombea wa CCM, lakini kwa ufafanuzi huo wa ZEC hakuna chama cha upinzani kilichoshinda nafasi ya uwakilishi au udiwani.

Kwa matokeo hayo, CCM imeshinda majimbo yote ya uwakilishi Unguja na Pemba na hivyo kuzidisha utata kwa Rais mteule, Dk Ali Mohamed Shein anayeapishwa leo, kuunda Serikali ya Umoja wa Kitaifa (SUK) kwa mujibu wa ibara ya 9 (3) ya Katiba ya Zanzibar ya mwaka 1984 toleo la 2010.

Awali, kulikuwa na uwezekano wa UPDP kutoa mteule wa nafasi ya makamu wa kwanza wa Rais kwa kuwa kilitangazwa kimakosa kupata kiti cha uwakilishi baada ya CCM lakini baada ya ufafanuzi huo wa ZEC matumaini hayo yameyeyuka.

Kuyeyuka kwa ndoto hiyo ya UPDP kunamaanisha kwamba hakuna chama kilichoshika nafasi ya pili kwa kupata kura asilimia 10 au zaidi, ambacho kwa mujibu wa Katiba hiyo kingekuwa na nafasi ya moja kwa moja kutoa makamu wa kwanza wa rais na baadaye mawaziri wa upinzani kuunda SUK.

Tangu Dk Shein atangazwe kushinda urais katika uchaguzi wa marudio baada ya matokeo ya ule wa awali kufutwa, mjadala mkubwa kwenye vyombo vya habari na mitandao ya kijamii umekuwa ni jinsi gani atateua Serikali yake kukidhi matakwa ya Katiba ya kuwa na Serikali ya Umoja wa Kitaifa ili kuendeleza maridhiano ya kisiasa yaliyofikiwa baina ya CCM na CUF kabla ya uchaguzi wa 2010.

Wakati Naibu Katibu Mkuu wa CCM Zanzibar, Vuai Ali Vuai akisema Rais Shein atatumia busara zake kumpata makamu wa kwanza wa rais, baadhi ya wanasheria wamesema hawaoni ufumbuzi wa moja kwa moja kutokana na upungufu huo wa kikatiba.

Wakili wa kujitegemea, Mohammed Sijamini alilieleza gazeti hili kuwa kinachotokea sasa ni upungufu wa katiba, kwa kuwa wakati mabadiliko yalipofanyika mwaka 2010 hawakuangalia mazingira kama yaliyotokea sasa.

Wakili huyo alisema kwa idadi ya kura walizopata wagombea wa upinzani, hakuna anayefikia sifa za kikatiba na hata viti vya uwakilishi vyote vimekwenda CCM.

Alisema pamoja na upungufu huo, bado Rais Mteule hawezi kukwepa kuunda SUK na hivyo atatumia busara zake kumpata makamu wa kwanza wa rais, lakini kwa nafasi za mawaziri atalazimika kutumia nafasi zake 10, kuteua wawakilishi kutoka chama cha upinzani anachokitaka na kuwapata mawaziri wa kuunda Serikali.

Wakili huyo anaungwa mkono na mwanasheria wa kujitegemea na aliyewahi kuwa rais wa Chama cha Wanasheria wa Zanzibar, Awadhi Ali Said aliyesema: “Kwa mazingira ya sasa, katiba haina jibu kuhusu kuundwa kwa SUK na hakuna uwezekano wa kuendesha Serikali kwa kutumia busara kwa kuwa kila kifungu cha Katiba kinajitosheleza.”

Alisema katiba inamtaka Rais baada ya kuapishwa ndani ya siku saba awe ameteua jina la makamu wa kwanza wa rais kutoka chama kilichoshika nafasi ya pili.

“Mimi nashindwa kuona mbele, yaani sipati picha,” alisema Awadhi.

Kuhusu kutumia nafasi zake 10 kuteua wapinzani kuwa wawakilishi na kuwapa uwaziri, Awadhi alisema hiyo itakuwa si SUK kwa kuwa Rais hutumia nafasi hizo hata kuteua wasio na vyama ili wamsaidie kwenye Serikali.

Alifafanua kuwa Katiba inasema wawakilishi atakaowateua angalau wawili watoke upinzani. Na kwamba uzoefu unaonyesha amekuwa akiteua wanane kutoka CCM na wawili kutoka upinzani na hao wanane aliowateua wote aliwapa uwaziri.

Wakati wakisema hayo, mwanasheria mwingine wa kujitegemea, Ali Salehe hakuuma maneno.

“SUK imekufa na hiyo imetokana na nyimbo ambazo wana-CCM wamekuwa wakiziimba huko nyuma wakitaka kuiua,” alisema.

Hata hivyo, alisema wanachotakiwa kufanya sasa ni kufanya mabadiliko ya Katiba ambayo yataendana na kura ya maoni.

Alisema haoni uwezekano wa kuwapo makamu wa pili wa rais pekee kwa kuwa katiba inataka kwanza awepo makamu wa kwanza wa Rais.

Kwa mujibu wa katiba ya Zanzibar, Rais atateua makamu wa kwanza wa Rais kutoka chama kilichoshika nafasi ya pili na mgombea wake wa urais kupata asilimia 10 ya kura za urais, au nafasi ya makamu wa kwanza itaenda kwa chama chochote cha upinzani kilichoshika nafaso pili kwa wingi wa viti vya majimbo katika Baraza la Wawakilishi.